Cách Sử Dụng Đồng Hồ Vạn Năng Điện Tử, Hướng Dẫn Sử Dụng Đồng Hồ Vạn Năng Dạng Số
Đồng hồ vạn năng (hay còn gọi là đồng hồ đo điện đa năng, VOM) một thiết bị được sử dụng rộng rãi ở mọi nơi có thể là trong mọi gia đình. Đây là thiết bị chuyên dụng gần như không thể cho các thợ sửa chữa, kỹ sư điện. Tuy nhiên, đối với những anh em mới lần đầu làm quen với thiết bị này để sửa chữa kiểm tra điện trong gia đình hoặc các bạn sinh viên đang làm quen thì phải sử dụng đồng hồ vạn năng thế nào cho đúng. Mời tham khảo ở phần dưới đây
| Bạn có thể tham khảo them danh mục đồng hồ vạn năng của Lidinco tại đây |
Các chức năng chính của đồng hồ vạn năng hiển thị số
Vì là một bài viết cho người mới nên chúng ta hãy điểm sơ lại một số chức năng chính của đồng hồ vạn năng để giúp bạn có thể hiểu rõ thêm về nó và lọc ra những tính năng hữu ích khi chọn mua thiết bị cho mình
1. Đo điện áp: Điện áp (V) là một giá trị cơ bản nhất cần phải đo được của một VOM. Điện áp được chia thành hai loại điện áp xoay chiều (V AC) và điện áp một chiều (V DC), điện áp xoay chiều có thể đo được khi cắm que đo vào ổ điện thông thường đồng hồ sẽ hiển thị ở mức 220V ~ 230V là mức điện áp dân dụng của Việt Nam. Điện áp một chiều có thể đo được ở các nguồn điện nhỏ như pin
2. Đo dòng điện: Dòng điện (A) cũng là giá trị cơ bản cần đo khi sử dụng đồng hồ vạn năng. Cũng tương tự như điện áp dòng điện cũng có dòng xoay chiều và dòng một chiều. Các thiết bị hoạt động với công suất lớn thường tiêu hao dòng điện lớn hơn ví dụ như các loại mô tơ, máy bơm, máy lạnh..
3. Đo điện trở: Điện trở (Ω) là một loại linh kiện xuất hiện trong hầu hết các bảng mạch do đó các dòng đồng hồ đo điện thường được tích hợp chức năng đo điện trở nhằm giúp người sử dụng tiện lợi hơn không cần sắm quá nhiều thiết bị vẫn có thể có được các chức năng đo cần thiết
4. Kiểm tra thông mạch: Một tính năng chính khác luôn cần phải có của một chiếc VOM đó chính là đo thông mạch, nó giúp bạn phát hiện xem các dây nối có chính xác hay không? Dây dẫn của bạn có bị đứt đoạn hay không? giúp ích rất nhiều cho việc kiểm tra và sửa chữa
5. Chức năng khác: Trên đây là các tính năng cơ bản nhất và cần phải có của một chiếc đồng hồ đo điện đa năng. Ngoài ra, các thiết bị ngày nay còn được trang bị thêm các tính năng khác đa dạng hơn giúp ích nhiều hơn cho các thợ sửa chữa. Một số tính năng đáng lưu ý khác có thể kể đến như: đo tụ điện (C), đo cuộn cảm (L), đo tần số (Hz), kiểm tra đi-ốt, kiểm tra transistor (h
FE), đo nhiệt độ (°F, °C), tính năng cảm ứng dòng điện không tiếp xúc (NCV)…
Đến đây chắc bạn đã hình dung được chiếc đồng hồ đo đa năng có thể làm được những gì rồi đúng không. Đối với việc kiểm tra sửa chữa đơn giản bạn chỉ cần một thiết bị có đầy đủ các chức năng cơ bản là đủ, nhưng cũng nên lưu ý không nên chọn các thiết bị có mức giá quá rẻ không đầy đủ các chức năng bảo vệ có thể gây cháy nổ trong quá trình làm việc nếu để thang đo không chính xác.
Bạn có thể tham khảo thêm bài viết Hướng dẫn kiểm tra các loại đi-ốt bằng VOM để nắm rõ hơn các kiến thức cần biết về ứng dụng của đồng hồ vạn năng.
Cách sử dụng đồng hồ vạn năng chi tiết nhất
1️⃣ Hướng dẫn đo diện áp
– Bước 1: Chuyển núm đến vị trí V~ để mở chức năng đo điện áp – Bước 2: Cắm que đo vào thiết bị que đỏ ở cổng (VΩHz), que đen ở cổng COM – Bước 3: Quan sát trên màn hình ta sẽ thấy chức năng đo đang ở DC tức là đo điện áp một chiều – Bước 4: Nhấn vào nút SELECT màu xanh dương trên thiết bị để chuyển sang đo điện áp xoay chiều (AC) “hãy chọn chức năng bạn cần sử dụng” – Bước 5: Tiến hành đưa que đo vào nguồn điện cần kiểm tra – Bước 6: Đọc giá trị được hiển thị trên màn hình LCD
Lưu ý Nếu trước chỉ số đo được có dấu (-) đảo ngược que đo lại và thực hiện phép đo Chọn đúng thang đo AC khi đo điện xoay chiều và DC khi điện một chiều để tránh làm hỏng thiết bị |
2️⃣ Hướng dẫn đo dòng điện
Đo dòng điện bằng VOM sẽ phức tạp hơn một chút so với đo điện áp thông thường đo dòng điện sẽ được chia thành các dải như hình mình họa ở trên là µA, m
A, A. Vậy các bước đo như thế nào
– Bước 1: Chuyển núm đến vị trí đo dòng điện ở mức A~ tức là giá trị lớn nhất nếu bạn chưa biết dòng điện cần đo giá trị khoảng bao nhiều – Bước 2: Nhấn nút SELECT để chuyển qua lại giữa chế độ AC và DC. Chọn AC nếu đo dòng điện xoay chiều và DC cho dòng một chiều – Bước 3: Cắm que đo màu đen vào cổng COM, que đỏ cắm vào cổng đo ở mức A – Bước 4: Tiến hành phép đo và đọc kết quả đo trên màn hình – Bước 5: Nếu giá trị nhỏ ở mức m
A, chuyển thang đo về m
A và cắm lại que đỏ vào cổng μAm
A để có kết quả chính xác hơn – Bước 6: Khi để chuyển về chế độ m
A mà giá trị vẫn nhỏ hơn chuyển tiếp thang đo về μA khi đó kết quả sẽ chính xác nhất
Lưu ý Nên chọn đúng thang đo để kết quả đo chính xác nhất Que đo phải kết nối chắc chắn với mạch, tránh chập chờn gây nguy hiểm cho mạch Không để thang đo điện áp để đo dòng điện có thể gây hỏng đồng hồ |
3️⃣ Hướng dẫn đo điện trở
Đo điện trở cũng tương tự như hai phép đo trên, tuy nhiên để đo được giá trị điện trở chính xác và không gây hư hỏng thiết bị bạn cần tham khảo kỹ các lưu ý bên dưới
– Bước 1: Chuyển núm đến vị trí đo điện trở / thông mạch / đi-ốt – Bước 2: Nhấn SELECT để chuyển đến chức năng đo điện trở “Ω” – Bước 3: Cắm que đỏ vào cổng VΩHz, que đen vào cổng “COM” – Bước 4: Kết nối que đo vào hai chân của điện trở (có thể đo lại 2 lần để có kết quả chính xác nhất) – Bước 5: Đọc kết quả hiển thị trên màn hình
Lưu ý Không được đo điện trở trong mạch đang được cấp điện “Trước khi đo cần tắt nguồn” Không để đồng hồ ở thang đo điện trở mà đo điện áp hoặc dòng sẽ gây hỏng thiết bị Không nên đo điện trở trực tiếp trong mạch có thể bị sai số bởi linh kiện khác Đo điện trở nhỏ ( Đo điện trở lớn (>10kΩ) tay không tiếp xúc đồng thời vào cả 2 que đo, khi đó điện trở người sẽ mắc song song với điện trở cần đo làm giảm độ chính xác |
4️⃣ Hướng dẫn kiểm tra thông mạch
Đo thông mạch là một biện pháp đơn giản nhưng lại vô cùng hiệu quả nó cho chúng ta biết mạch cần đo có bị đứt hoặc hư hỏng ở đâu để có thể dễ dàng tìm hướng xử lý
– Bước 1: Chuyển núm về khu vực đo điện trở / thông mạch / đi-ốt – Bước 2: Nhấn nút SELECT để chuyển về chế độ kiểm tra thông mạch hình âm thanh – Bước 3: Cắm que đen vào cổng COM, que đỏ vào cổng VΩHz – Bước 4: Cắm hai đầu que đo vào hai đầu đoạn dây hoặc mạch cần đo – Bước 5: Nếu có âm báo píp píp chứng tỏ mạch không bị đứt và ngược lại không có âm thanh phát ra chứng tỏ mạch đang kiểm tra đang gặp vấn đề mà bạn cần phải giải quyết
5️⃣ Hướng dẫn kiểm tra đi-ốt
Kiểm tra đi-ốt là sử dụng thang đo đi-ốt của đồng hồ vạn năng để kiểm tra xem linh kiện có còn sử dụng tốt hay không
– Bước 1: Chuyển núm về khu vực đo điện trở / thông mạch / đi-ốt – Bước 2: Nhấn nút SELECT chuyển đến chế độ kiểm tra đi-ốt (ký hiệu đi-ốt) – Bước 3: Cắm que đen vào cổng COM, que đỏ vào cổng VΩHz – Bước 4: Xác định hai cực Anot và Katot của đi-ốt – Bước 5: Nối que đen của đồng hồ vào Katot và que đỏ vào Anot (phương pháp đo thuận) – Bước 6: Xem giá trị đo trên đồng hồ: Nếu trên đồng hồ hiển thị giá trị trong khoảng 0.25 – 0.3 là đi-ốt gecmani, nếu giá trị trong khoảng từ 0.7 là đi-ốt silic. Sau đó, tiến hành đảo chiều que đo nếu đồng hồ hiển thị “OL” => Đi-ốt tốt
Lưu ý
Nếu tiến hành phép đo mà đi-ốt không hiển thị kết quả như phép đo trên có nghĩa đi-ốt bị hỏng có thể nằm trong hai trường hợp dưới đây Đo đi do lại hai chiều đều không lên (đồng hồ hiện OL) => diode bị đứt, hỏng. Đo đi đo lại hai chiều đều lên 0,0VDC => diode bị chập, hỏng. |
6️⃣ Hướng dẫn kiểm tra tụ điện
Đo tụ cũng là một tính năng được sử dụng nhiều nên được tích hợp trong nhiều dòng VOM chất lượng ngày nay. Tuy nhiên, đây không phải là chức năng chuyên dụng của nó nên thời gian đáp ứng của phép đo tương đối lâu và dải đo không rộng. Do đó, cần tham khảo kỹ thông số kỹ thuật của sản phẩm xem nó có đo được tụ điện ở giá trị đó không trước khi tiến hành phép đo
– Bước 1: Chuyển núm về chức năng đo tụ điện (như hình trên) – Bước 2: Cắm que đen vào cổng COM, que đỏ vào cổng VΩHz – Bước 3: Tiến hành phép đo và đọc giá trị trên đồng hồ VOM
7️⃣ Hướng dẫn sử dụng tính năng NCV của đồng hồ vạn năng
NCV là một tính năng khá hay ho mà các hà sản xuất tích hợp lên chiếc VOM của mình. Chức năng này sẽ cho phép bạn kiểm tra dòng điện cảm ứng không cần chạm vào trực tiếp giống như một chiếc bút thử điện cảm ứng. Khi kích hoạt chức năng này hãy đưa đầu của VOM về những nơi mà bạn cần kiểm tra như: ổ điện này hiện đang có điện hay không, hay kiểm tra đường dây điện âm trong các tường mỏng, kiểm tra độ rò rỉ điện của các thiết bị…
Độ mạnh yếu của tín hiệu điện sẽ được biểu thị bằng tiếng píp píp. Càng ở gần nơi có điện mạnh âm báo sẽ càng lớn, báo liên tục và ngược lại. Ngoài ra, sự mạnh yếu của điện cảm ứng còn được biểu thị bằng số vạch ngang trên màn hình 1 vạch ngang là yếu nhất và tăng từ từ đến 4 vạch
– Bước 1: Vặn núm điều chỉnh đến chức năng NCV – Bước 2: Đưa đầu VOM đến các khu vực cần kiểm tra điện áp – Bước 3: Nghe âm báo hoặc quan sát giá trị hiển thị trên màn hình để biết dòng điện tại điểm đang kiểm tra là mạnh hay yếu | hoặc có điện hay không
Lưu ý Đây cũng chỉ là tính năng phụ của VOM có thể đo một số dây điện âm tường đối với các tường có kích thước mỏng, các ổ cắm nằm lộ thiên tường dày đành bó tay |
8️⃣ Hướng dẫn đo nhiệt độ
Nắm được nhu cầu của khách hàng, đồng hồ vạn năng Đài Loan TM-197 còn được nhà sản xuất tích hợp thêm chức năng đo nhiệt độ để ta có thể kiểm tra đồng thời nhiệt độ hoạt động của thiết bị xem có nằm trong ngưỡng cho phép hay không để có thể kiểm tra thêm một số lỗi khác của thiết bị phù hợp cho các công việc như sữa chữa máy lạnh hoặc các loại động cơ
– Bước 1: Vặn núm điều chỉnh đến chức năng đo nhiệt độ °C(°F) – Bước 2 : Cắm sensor đo nhiệt độ vào cổng + – – Bước 3: Đưa đầu sensor đến các vị trí cần đo – Bước 4: Đọc giá trị nhiệt độ hiển thị trên màn hình
9️⃣ Hướng dẫn kiểm tra pin con ó còn tốt hay không bằng VOM
Tiếp theo hãy đến với một phép đo khá đơn giản và hay ho mà chúng ta có thể áp dụng ngay vào cuộc sống, đó chính là dùng đồng hồ đo điện đa năng kiểm tra xem pin tiểu hay pin còn gọi là pin AA có còn sử dụng được hay không? Chắc hẳn nhiều bạn chỉ sử dụng pin tiểu một lần, sau khi hết thì bỏ luôn phải không? Vì pin tiểu đâu sạc được
Điều này chưa hẳn là đúng vì pin tiểu con ó sau khi hết ở lần đầu tiên, thực ra vẫn còn một phần năng lượng còn sót lại. Phần năng lượng này vẫn có thể sử dụng vài ngày nếu bạn sử dụng các thiết bị tiêu thụ pin ít như remote TV, máy lạnh, chuột không dây…
Do đó, sau khi sử dụng hết pin (lần đầu) hãy để pin lại trong một hộp để sau này tái sử dụng, để có thể bảo vệ môi trường và tiết kiệm một khoảng kha khá nhé. Còn làm cách nào để biết pin còn hay không, thì mời bạn tham khảo ở phần dưới đây
 |  |  |
| Giá trị pin ban đầu – Như các bạn đã biết giá trị pin ban đầu là 1.5VDC. Bạn có thể quan sát trên vỏ pin | Pin sau khi hết sử dụng – Đây là giá trị của pin sau khi sử dụng hết lần ở lần 1 – Nếu sử dụng VOM để đo mà giá trị pin > 1.3VDC chứng tỏ pin còn tốt và còn có thể tái sử dụng – Tuy nhiên để đạt hiệu quả tái sử dụng tốt nhất, hãy để viên pin này một thời gian chứ không phải vừa hết lắp vào sử dụng lại liền nhé | Pin sau khi tái sử dụng 1 lần – Sau một thời gian, hãy lấy viên pin đã qua sử dụng và tái sử dụng lần 2 – Ở lần này thời gian sử dụng dĩ nhiên sẽ không nhiều nhưng vẫn có thể trụ được vài giờ hoặc vài ngày – Sau đã dùng hết pin ở lần tái sử dụng này. Dùng VOM đo lại giá trị, nếu đồng hồ hiển thị |
Như vậy Lidinco đã hướng dẫn cho bạn cách kiểm tra pin tiểu còn hay không bằng cách kiểm tra giá trị điện áp một chiều. Còn cách đo điện áp này như thế nào mời bạn tham khảo ở (phần 1) bên trên nhé
Ngoài ra, còn có chức năng đo tần số và kiểm tra Transistor đơn giản bạn có thể thực hiện theo quy trình như trên hoặc chat với Lidinco để được hỗ trợ thêm
Dưới đây là một video trên tay mà Lidinco có thực hiện các chức năng đo cơ bản của VOM để bạn dễ hình dung hơn
rên đây Lidinco, đã giới thiệu cho bạn chi tiết cách sử dụng đồng hồ vạn năng kỹ thuật số để đo lường các thông số chính cũng như các lưu ý khi thực hiện phép đo để có thể áp dụng nó tốt hơn
Trong thực tế đồng hồ của các bạn có thể nhiều hoặc ít chức năng hơn chiếc đồng hồ mẫu là TM-197 của Lidinco nhưng cách sử dụng của chúng gần như tương tự nên bạn hãy linh hoạt khi sử dụng vì thông thường các ký hiệu của chúng sẽ gần giống nhau
| Bạn có thể tham khảo thêm chiếc đồng hồ đa năng TM-197 với mức giá chỉ 660.000 VNĐ |
Đồng hồ vạn năng được biết đến là thiết bị đo điện đa di năng, bởi nó cung cấp đa dạng phép đo như đo dòng điện, điện áp xoay chiều - 1 chiều, đo tụ điện… Tuy nhiên mỗi chức năng sẽ có cách đo riêng biệt và không phải ai cũng biết thực hiện đúng cách. Vì thế, bài viết này sẽ chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn cách sử dụng đồng hồ vạn năng cụ thể và đầy đủ nhất.
Bạn đang xem: Cách sử dụng đồng hồ vạn năng điện tử
Hướng dẫn sử dụng đồng hồ vạn năng để đo dòng điện
Trên thị trường, hiện có hai loại đồng hồ vạn năng phổ biến nhất là đồng hồ vạn năng kim và đồng hồ vạn năng số (đồng hồ đo điện tử). Tất nhiên, mỗi loại sẽ có các bước đo khác nhau.
Cách đo dòng điện bằng đồng hồ đo điện tử
Để đo dòng điện xoay chiều và 1 chiều bằng đồng hồ VOM số, hãy thực hiện theo các bước hướng dẫn dưới đây:
Bước 1: Xoay núm vặn về thang đo A~ khi đo dòng điện xoay chiều và chọn thang A- khi đo dòng điện một chiều.
Bước 2: Kết nối que đo sao cho que màu đen cắm cổng COM, que màu đỏ cắm vào cổng (+). Trong trường hợp đo dòng điện lớn cắm vào cổng A và cổng m
A với dòng điện nhỏ.
Bước 3: Đặt chuyển mạch của đồng hồ vạn năng về thang DC.A – 250m
A. Sau đo tắt các nguồn mạch thí nghiệm
Bước 4: Kết nối que đo màu đỏ về phía cực dương (+) và que đo đen về phía cực âm (-). Tiếp đó, cần mắc đồng hồ nối tiếp với mạch điện thí nghiệm.
Bước 5: Bật lại mạch điện thí nghiệm, sau đó chờ kết quả hiển thị điện tử. Nếu kết quả đo
Hướng dẫn cách đo ampe bằng đồng hồ kim
Đồng hồ đo điệnchỉ thị kim có cấu tạo đơn giản nên cách sử dụng cũng vô cùng dễ dàng.
Cách đo dòng điện 1 chiềuCác bước đo dòng điện 1 chiều bằng đồng hồ chỉ thị kim tương tự như đồng hồ vạn năng số. Điểm khác biệt duy nhất trong cách sử dụng 2 dòng này đó là về cách đọc kết quả hiển thị.
Cách sử dụng đồng hồ vạn năng kim để đo dòng 1 chiều
Nếu như ở đồng hồ vạn năng số kết quả đo hiển thị trên màn hình điện tử thì dòngvạn năng kim cho phép hiển thị thông số qua thước đo hình cung chia độ C.
Giá trị đo thực = (Chỉ số kim trên thước chia độ x Thang đo)/Giá trị lớn nhất trên thước đo.
Đo dòng điện xoay chiều bằng đồng hồ vạn năng kimBước 1: Cắm que đo đen vào đầu COM và cắm que đo đỏ vào đầu AC-15A
Bước 2: Đặt chuyển mạch của đồng hồ đo điện về thang AC-15A, sau đó ngắt nguồn mạch.
Bước 3: Kết nối 2 que đo tương ứng với 2 cần đo của mạch thí nghiệm
Bước 4: Bật lại điện cho mạch thí nghiệm và chờ kết quả. Cách tính giá trị đo tương tự như cách tính dòng điện 1 chiều phía trên.
Cách sử dụng đồng hồ đo điện để đo điện áp
Hướng dẫn đo điện áp 1 chiều bằng đồng hồ VOM
Bước 1: Cắm dây dẫn màu đỏ vào đầu cực (+) của dụng cụ đo điện và dây màu đen vào chân COM.
Xem thêm: 60+ mẫu đăng tin tuyển dụng ấn tượng cho các ngành nghề, top 5 mẫu tin tuyển dụng ấn tượng
Bước 2: Xoay núm vặn về thang đo DC với phạm vi đo phù hợp.
Bước 3: Kết nối đầu dò màu đỏ với cực dương (+) và đầu dò màu đen với cực âm (-) của mạch song song.
Bước 4: Nếu điện áp đo được
Bước 5: Đối với đồng hồ đo điện tử, kết quả sẽ được hiển thị nhanh chóng trên màn hình kỹ thuật số. Đối với trường hợp đo điện áp bằng đồng hồ kim, cách đọc và tính kết quả đo như sau: V = A x (B/C). Trong đó, V là giá trị đo điện áp thực, A là số chỉ kim trên cung chia độ, B là thang đo hiện tại, C là giá trị lớn nhất của cung chia độ, Tỷ lệ B/C là hệ số mở rộng.
Cách đo điện áp xoay chiều bằng đồng hồ vạn năng
Bước 1: Kết nối dây dẫn màu đỏ vào cực dương và dây dẫn màu đen vào chân COM của đồng hồ vạn năng.
Bước 2: Xoay núm vặn đến thang đo điện áp AC và chọn dải đo phù hợp.
Cách đo điện áp xoay chiều bằng đồng hồ đo điện vạn năng
Bước 3: Kết nối 2 que đo với 2 điểm cần đo (đo song song). Không yêu cầu cực tính của đồng hồ.
Bước 4: Cách đọc và tính kết quả đo tương tự như dòng điện 1 chiều.
Hướng dẫn đo tụ điện bằng đồng hồ vạn năng
Kiểm tra tụ điện bằng đồng hồ đo điện vạn năng kim
Bước 1: Trước khi kiểm tra tụ điện cần tiến hành xả toàn bộ điện có trong tụ để đảm bảo an toàn, độ chính xác trong quá trình sử dụng.
Bước 2: Xoay núm vặn về thang đo Ohm (chọn Ohm ở mức đo cao nhất).
Bước 3: Đặt que đo vào 2 cực của tụ điện. Sau đó quan sát kết quả hiển thị trên màn hình. Với trường hợp tụ hở đồng hồ sẽ không thay đổi. Tụ bị ngắn mạch kim chỉ sẽ trở về mức điện trở thấp. Nếu tụ hoạt động tốt, đồng hồ sẽ di chuyển dần từ mức điện trở thấp tới vô hạn.
Kiểm tra tụ điện bằng đồng hồ VOM điện tử
Để kiểm tra tụ điện bằng đồng hồ điện tử bạn cần sử dụng đồng hồ vạn năng số có thang đo > 1000 Ohm. Bạn có thể tham khảo thêm một số mẫu đồng hồ vạn năng điện tử hiện đại có thang đo điện trở lớn như: Kyoritsu 1021R, Fluke 15B+, Hioki DT4256…
Cách bước tiến hành kiểm tra tụ điện tương tự như đồng hồ vạn năng chỉ thị kim. Điều khác biệt duy nhất là ở cách hiển thị kết quả đo. Với tụ điện còn sống, màn hình đồng hồ vạn năng số sẽ hiển thị dãy số và chuyển sang chế độ OL (Open Line). Với trường hợp tụ hỏng, màn hình sẽ không hiển thị kết quả.
Trên đây là toàn bộ hướng dẫn sử dụng đồng hồ vạn năng để đo chính xác dòng điện, điện áp, tụ điện… Hy vọng với những thông tin iopt.edu.vn chia sẻ trên đây sẽ giúp bạn hoàn thành tốt công việc của bạn.
